کاربرد اسانس مرزه و عصاره گزنه به عنوان دو نگهدارنده طبیعی در سامانه روغن گلرنگ

نتایج تجزیه gc/ms اسانس مرزه باغی، مواد تشکیل دهنده عمده آن را کارواکرول (5/24%)، تیمول (12/23%)، گاماترپینن (72/20%) و پاراسیمن (52/6%) نشان داد. میزان ترکیبات فنولی اسانس مرزه و عصاره گزنه به ترتیب 27/22 ± 71/293 و 48/16 ± 49/195 mg معادل گالیک اسید در میلی لیتر نمونه به دست آمد. در آزمون dpph°، ic50 اسانس مرزه و عصاره گزنه به ترتیب 01/0 ± 71/0 و mg/ml 02/0 ± 76/1 بود. در آزمون abts°+، غلظت mg/ml 40 عصاره گزنه و غلظت mg/ml 375/0 اسانس مرزه، بیشترین فعالیت آنتی اکسیدانی را داشتند. در آزمون های ftc و ftc-tba، به طور مشابه بیشترین فعالیت آنتی اکسیدانی را به ترتیب غلظت mg/ml 8 اسانس مرزه و غلظت mg/ml 40 عصاره گزنه از خود نشان دادند. در آزمون بی رنگ شدن ?-کاروتن، بیشترین بازدارندگی را غلظت های 1 و mg/ml 2 اسانس مرزه (به ترتیب با 05/1 ± 33/34% و 52/1 ± 86/36%) و غلظت mg/ml 2 عصاره گزنه (11/2 ± 22/26%) نشان دادند. در قسمت دوم این تحقیق، اسانس مرزه و عصاره گزنه در چهار تیمار (5/0، 1، 2 و mg/ml 4) به روغن گلرنگ افزوده شده و اثر آنتی اکسیدانی آن ها با bha و bht به عنوان آنتی اکسیدان سنتزی در دو تیمار (1/0 و mg/ml 2/0) مقایسه شد. نتایج آماری نشان داد که اسانس مرزه در غلظت های 1 و mg/ml 2 تفاوت معنی داری در عدد پراکسید در مقایسه با غلظت mg/ml 2/0 bht نداشته و عصاره گزنه در غلظت mg/ml 1 عدد پراکسید پایین تری در مقایسه با غلظت های 1/0 و mg/ml 2/0 bha و bht داشت. اسانس مرزه در غلظت های 2 و mg/ml 4 تفاوت معنی داری در میزان دی اِن های مزدوج در مقایسه با غلظت mg/ml 1/0 bha نشان نداد، هم چنین عصاره گزنه در هیچ غلظتی اثر آنتی اکسیدانی در مقایسه با bha و bht نداشت. اندازه گیری عدد تیوباربیتوریک اسید نشان داد با افزایش غلظت اسانس مرزه، اثر آنتی اکسیدانی بیشتر شده در حالی که در مورد عصاره گزنه تغییری نداشت، و در تمامی سطوح اسانس مرزه و عصاره گزنه، فعالیت آنتی اکسیدانی پایین تری نسبت به bha و bht داشتند.